Powieść naturalna, Georgi Gospodinow

Czy możliwe jest napisanie powieści, która trzymałaby się, jak marzył Flaubert, „sama z siebie, dzięki wewnętrznej sile stylu, tak, jak Ziemia trzyma się w powietrzu bez żadnej podpory”? Czy byłaby to powieść naturalna czyli taka, która nazywa to, co widzialne, samą oczywistość rzeczy? 

Młody pisarz, który zmaga się z rozpadem swojego małżeństwa próbuje desperackiej strategii emocjonalnego przetrwania – daje głos sytuacjom, wspomnieniom i ideom. Wszystkie one uparcie krążą wokół bolesnego tematu. Budują sieć znaczeń, skojarzeń, przywołują obrazy i nie wahają się stawiać odważnych hipotez , żeby zrozumieć i skomentować dramat bohatera. Nie ma wątpliwości, że to powieść – jesteśmy świadkami procesu, który zawładnął naszą uwagą i trzyma nas w napięciu do końca, otwierając przed nami wielowymiarowy świat kontekstów budujących opowieść. 

Georgi Gospodinow urodził się w mieście Jambol w 1968 r. Poeta, prozaik, krytyk literacki, redaktor naczelny dwumiesięcznika "Literaturen Westnik". Ukończył filologię bułgarską na Uniwersytecie Sofijskim. Debiutował w 1992 r. tomikiem poetyckim Lapidarium (Narodowa Nagroda Literacka za debiut roku). Opublikował także tom Czereszata na edin narod (Czereśnia pewnego narodu, 1996), powieść Estestwen roman (Powieść naturalna, 1999; główna nagroda w Narodowym Konkursie "Rozwój"), zbiór opowiadań I drugi istorii (Oraz inne historie, 2001), tom wierszy Pisma do Gaustin (Listy do Gaustina, 2003).

Obecnie pracuje w Instytucie Literackim przy Bułgarskiej Akademii Nauk. Ma własną kolumnę w gazecie "Dnewnik". Mieszka w Sofii. 

Książkę przetłumaczyła na język polski Marta Hożewska-Todorow. 

 
Georgi Gospodinow należy do najmłodszego pokolenia pisarzy bułgarskich, które swoje życie twórcze rozpoczęło już w "nowej rzeczywistości" po '89 roku. W polskiej prasie literackiej, do tej pory, ukazało się tłumaczenie jednego tylko opowiadania Gospodinowa, mam tu na myśli opowiadanie pod tytułem "Człowiek o wielu imionach", wydrukowane w kwietniowym numerze czasopisma Opcje z 2003 roku. Tak mała próbka nie pozwala jednak wyrobić żadnego wyobrażenia o charakterze twórczości Gospodinowa, który poczynając od debiutanckiego tomiku wierszy "Lapidarium" (1992) po najnowszy zbiorek zatytułowany "Listy do Gaustina" (2003) cały czas właściwie pisze tę samą opowieść. Gospodinow umożliwia czytelnikowi swoich utworów wejście w prywatny wszechświat złożony z literacko przetworzonych wspomnień z dzieciństwa i intymnych przeżyć, z poważnych przemyśleń i ironicznych obserwacji, wszechświat pełen cytatów i aluzji literackich tworzących swoistą mapę intelektualną, którą odbiorca może się posłużyć dla lepszego zrozumienia myśli autora.
Maria Malicka, "Panorama Kultur"

Tłumaczenie: