Jiří Gruša

Jiří Gruša (ur. 1938 w Pardubicach, zm. 2011 w Bad Oeynhausen w Niemczech) – prozaik,
poeta, tłumacz i dyplomata. W 1964 r. był jednym z założycieli (obok m.in. Václava Havla)
odwilżowego pisma literackiego „Tvář”, w czasie Praskiej Wiosny współtworzył „Sešity
pro mladou literaturu”, a na początku lat siedemdziesiątych niezależną oficynę Petlice. Jako
sygnatariusz i działacz Karty 77 wielokrotnie więziony. W 1980 r. otrzymał zgodę na wyjazd
do USA, pozbawiony został jednak obywatelstwa czechosłowackiego. Osiadł w Niemczech,
gdzie pracował m.in. jako pisarz miejski w Bonn i aktywnie działał w środowisku emigracji
politycznej. Po aksamitnej rewolucji był czechosłowackim, następnie czeskim ambasadorem
w Niemczech i Austrii, a po powrocie do kraju ministrem edukacji. Był też prezesem
światowego PEN Clubu i rektorem Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu.
Debiutował jako poeta tomem Torna (1962, Bagaż). Ma w dorobku m.in. powieść
Kwestionariusz (1975; wyd. pol. 1987) oraz eseje literackie i historyczne: Šťastný

bezdomovec (2003, Szczęśliwy bezdomny), Czechy. Instrukcja obsługi (2009; wyd. pol. 2018)
i Beneš jako Rakušan (2011, Beneš jako Austriak). Tłumaczył m.in. dzieła Kafki i Rilkego.